61 กับ 16

Somsak Jeamteerasakul

February 6, 2018 ·

61 กับ 16
ข้างล่างนี้ เป็นคอมเม้นท์ที่ผมไปเขียนในช่วง 2 วันนี้ ในกระทู้ของสหายบางท่าน ที่เขียนในเชิงเปรียบเทียบสถานการณ์ขณะนี้กับก่อน 14 ตุลา
................
แน่นอน ผมเองคิดถึงเรื่องในอดีตเยอะอยู่ ("โดยวิชาชีพ" น่ะ แหะๆ)
แต่สถานการณ์มันต่างกันเยอะ ที่สำคัญสองประการ
ประการแรก ถ้าดูดีๆ ก่อน 14 ตุลา ถนอม-ประภาส ไม่เคยตอบโต้มากขนาดนี้ เอาเข้าจริง ก่อน 14 ตุลา 2-3 ปี จนถึง 14 ตุลา #ไม่เคยมีการจับคนเข้าคุก (หรือพยายามจับเข้าคุก)
ทุ่งใหญ่ ไม่มีการจับ, กรณีประท้วงการไล่นักศึกษาราม ไม่มีการจับ, ก่อนนั้น การเคลื่อนไหวอย่างรณรงค์ต้านสินค้าญี่ปุ่น หรือประท้วง "ปว.299" ก็ไม่มีการจับ .... ไปจับเอาครั้งเดียวจริงๆคือ 13 กบฎ ที่เป็นชนวน 14 ตุลาโดยตรง นัยยะของเรื่องนี้คือ ก่อน 14 ตุลา มันมีเวลา(และเหตุการณ์) ให้ "มวลชน" ได้สะสมกำลังและความมั่นใจตัวเอง ... จะเห็นว่า คสช.มัน "เรียนรู้ปวศ." มันพยายาม "ตัดไฟต้นลม" ตลอด คือมันใช้มาตรการที่ทำให้คนไม่กล้าออกมา (แค่ออกมานิดเดียว โดนคดี ซึ่งยุ่งยากในชีวิตอีกเป็นปี หรือกระทั่งโดนจับเลย ยิ่งต้องยุ่งยากลำบาก) ยังไม่ทันที่มวลชน จะมีโอกาสสะสมความม้่นใจและสะสมกำลัง แม้แต่ระดับที่เรียกว่า แอ๊คทีพ ไม่เพียงแกนนำไม่กี่คน แต่รวมถึงระดับมวลชนที่เป็นกลุ่มแรกๆที่มา - อย่างกรณีปัจจุบันคือพวกบ้านๆ "ป้าๆ" ที่เขามา แล้วไม่คิดว่าจะโดนจับหรือโดนหมายเรียก ยัดคดีให้
ประการที่สอง ก่อน 14 ตุลา ในหมู่ประชาชน "มีพวกเดียว" - เอาเข้าจริง #เผด็จการถนอมประภาสไม่เคยมีฐานมวลชนสนับสนุนจริงๆ ในขณะที่ คสช. ขึ้นมาบนฐานสนับสนุนของคนชั้นกลางในเมือง คือในหมู่ประชาชน มีทั้งพวกที่ต้าน คสช. กับพวกที่หนุน คสช.ตั้งแต่ต้น
ขณะนี้ เราผ่านประสบการณ์ "แตกเป็นสองขั้ว" ในหมู่ประชาชนด้วยกันเอง อย่างรุนแรงมาเป็นสิบปี แม้ขณะนี้ จะเริ่มเห็นวี่แววของการผ่อนคลาย แต่ "ริ้วรอย" (จริงๆมากกว่า "ริ้วรอย") ของเรื่องนี้ ยังสูง มิหนำซ้ำ ผลจากการขัดแย้งติดกัน มีชุมนุม มี "ความวุ่นวาย" มาเป็นสิบปี ทำให้ประชาชนทั่วไปเกิดความ "เบื่อหน่าย" สะสม "ไม่อยากเห็นบ้านเมืองวุ่นวายอีก" อย่างลึกๆ .. ความรู้สึก "ไม่อยากกลับไปเหมือนก่อน รปห" มันมีอยู่จริง คือ ไม่อยากให้เกิดภาวะแบบนั้นในหมู่ประชาชนทั้งสองฝ่ายและประชาชนทั่วไป (ซึ่งแน่นอน คสช มันรู้ และพยายามพูด "เตือน" อยู่ประจำ "อยากกลับไปวุ่นวายเหมือนก่อนที่พวกกรูจะมาหรือ")
แน่นอนว่า ขณะนี้ เรียกว่า ประชาชนแทบทุกสีทุกฝ่าย เบื่อหน่าย คสช และไม่พอใจ โดยเฉพาะประวิตร (จริงๆ ผมนึกถึง "ตุ๊" ประภาส บ่อยในช่วงนี้) แต่มันเป็นความไม่พอใจในปริบทที่เพิ่งว่ามาทั้งสองประการ คือ ในปริบทที่ คสช. มันไม่เปิดโอกาสให้มวลชนสะสมกำลัง สะสมความมั่นใจมากขึ้นๆ (โดยไม่ต้องเสี่ยงโดนจับ โดนคุก) และในปริบทที่ ในหมู่ประชาขนมีความแตกแยกกว้างขวางมาเป็นเวลานาน มีพรรคการเมือง (สมัย 14 ตุลา ไม่มี) ที่ขัดแย้งแตกแยกกันมานาน (ชนิดที่ ถ้าไม่นับเรื่องนาฬิกาตอนนี้ เกือบทุกเรื่อง ถ้าเป็นประเด็นขึ้นมา จะต้องมีท่าทีแยกกันเป็นสองขั้ว)
...................
สิ่งที่เป็นหัวใจของเรื่องนี้คือ ต้องดูว่า กลุ่มต่อต้าน รปห. สามารถดึงคนที่เคยสนับสนุน(หรือเคย"เป็นกลางๆ")ต่อ รปห ในอดีต ให้ "ออกมา" หรือไม่

เท่าที่เป็นอยู่ขณะนี้ ยังไม่มีวี่แวว (มีคนอย่าง วีระ "ออกมา" นับว่าดี แต่นี่เป็นตัวคนเดียว)
อันที่จริง อย่างที่รู้กัน แม้แต่พวกที่เป็นกำลังต่อต้าน รปห เอง ก็ "ออกมา" น้อยมาก และยังไม่มีทีท่าจะเปลี่ยน #แต่คนที่เคยสนับสนุนหรือเป็นกลางๆต่อรัฐประหารเป็นหัวใจสำคัญ ถ้าเอาคนเหล่านั้น "ออกมา" ไม่ได้ ก็กดดัน คสช ไม่ได้
ความ "ล้า" "เบื่อหน่าย" ต่อ "ความวุ่นวาย" ในระยะสิบปีก่อน มันมีอยู่จริง และมีผลลึกซึ้งยาวนาน