คอลัมน์ ใบตองแห้ง - ข่าวสด : จาก “ไผ่ กวางจู” ถึงปู่ดอน

วันที่ 12 พฤษภาคม 2560 - 18:02 น.

จาก”ไผ่ กวางจู”ถึงปู่ดอน
ใบตองแห้ง

“ไผ่ ดาวดิน” จตุภัทร์ บุญภัทรรักษา จำเลยคดี 112 จากการแชร์บทความ BBC ได้รับรางวัลกวางจูเพื่อสิทธิมนุษยชน พ่อไผ่ขอประกันตัวไปรับรางวัล ก็อย่างที่รู้กัน ศาลไม่อนุญาต
เรื่องประหลาดคือ ปู่ดอน ปรมัตถ์วินัย รัฐมนตรีต่างประเทศ ไม่รู้ว่ารางวัลกวางจูคืออะไร ขอตรวจสอบก่อน เป็นเครือข่ายเดียวกันกับกลุ่มของไผ่ ดาวดิน หรือไม่ เท่าที่เห็นจากข่าว พอจะประเมินได้ว่าเป็นผู้ที่ทำกิจกรรมลักษณะคล้ายกัน

โอ๊ว นักการทูตผู้คร่ำหวอด ไม่รู้จักรางวัลกวางจู ถ้าไม่รู้ ถามทูตไทยในเกาหลีก่อนก็ได้ ไม่ควรพูดพาดพิงรางวัลสำคัญของเขาให้เป็นที่ระคายใจ ปู่เป็นนักการทูตนะ ไม่ใช่ทหาร จะได้รู้จักแค่เคป๊อปกับกระทะโคเรียคิง หรือรางวัลสตรีตฟู้ด
รางวัลกวางจูมีตั้งแต่ปี 2543 ตั้งขึ้นเพื่อรำลึกถึงการชุมนุมเรียกร้องประชาธิปไตย ต่อต้านรัฐประหารโดยนายพลชุน ดูฮวาน เมื่อปี 2523 ซึ่งถูกกรีธาทัพเข้า “กระชับพื้นที่” ระหว่างวันที่ 18-27 พฤษภาคม นักศึกษา ประชาชนชาวกวางจูกว่า 2 แสนคนร่วมกันต่อต้าน จนถูกเข่นฆ่าสังหารไปหลายร้อย บาดเจ็บ ถูกจับกุมคุมขัง 4 พันกว่าคน
อ้อ การต่อต้านนี้จัดตั้ง “กองกำลังพลเมือง” อย่างเปิดเผยนะครับ ไม่ได้แอบๆ เป็น “ชายชุดดำ” แล้วก็ “เผาสถานที่ราชการ” คือสำนักงานสรรพากร ฐานเอาภาษีไปซื้ออาวุธมาเข่นฆ่าประชาชน
ชุน ดูฮวาน ขึ้นเป็นประธานาธิบดีตั้งแต่ 2523-2531 สืบทอดด้วยโร แตวู เพื่อนร่วมรัฐประหารและปราบปรามกวางจู ในปี 2531-2536 แต่หลังจากคิม ยังซัม ผู้นำฝ่ายประชาธิปไตยชนะเลือกตั้ง ก็มีการรื้อฟื้นคดี ลากคอ 2 อดีตผู้นำและคณะนายทหารขึ้นศาล ตัดสินประหารชีวิตและจำคุกลดหลั่นกันไป แต่ต่อมาคิม ยังซัม ให้อภัยโทษเพื่อความ “ปรองดอง”

ทหารไทยคงสงสัยว่าทหารเกาหลีนี่มันโง่ ไม่รู้จักนิรโทษตัวเองหรือไง ตอนแรกก็มีข้อโต้แย้งทางกฎหมายว่า รัฐประหารเป็นรัฏฐาธิปัตย์ไปแล้ว ไม่สามารถลงโทษย้อนหลัง แต่ด้วยกระแสประชาชน แถมพบว่า 2 อดีตผู้นำคอร์รัปชั่น สภาจึงออกกฎหมายพิเศษให้ดำเนินคดีกวางจู โดยศาลรัฐธรรมนูญเกาหลีวินิจฉัยว่า “ความไม่ชอบด้วยกฎหมายของการรัฐประหารเป็นอันตรายร้ายแรง”
นับจากนั้น ประชาธิปไตยเกาหลีก็เดินหน้าไม่มีถอยหลัง หมดยุคคิม ยังซัม ก็เป็นคิม แดจุง ผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ ผู้เคยถูกชุน ดูฮวาน ตัดสินประหารข้อหายุยงปลุกปั่นให้เกิดการต่อสู้ที่กวางจู จากนั้นก็เป็นโรมูฮยุน อดีตทนายความสิทธิมนุษยชน ซึ่งแม้มีมลทินถูกกล่าวหาว่าทุจริตก็โดดหน้าผาฆ่าตัวตาย
เห็นไหมครับ วัฒนธรรมประชาธิปไตยเขาเข้มแข็ง มาจนเดินขบวนขับไล่ปาร์ก กึนเฮ ลูกสาวปาร์ก จุงฮี กระทั่งถูกถอดถอนเอาผิดติดคุกอยู่นี่แหละ วัฒนธรรมนี้ไม่ใช่ได้มาลอยๆ แต่มาจากไม่ปล่อยคนผิดลอยนวล กรณีกวางจูหลังพิพากษาฆาตกรก็ตั้งมูลนิธิ สร้างหอจดหมายเหตุ ชำระสะสางความจริง เยียวยา ยกย่อง-อย่างยิ่งใหญ่ ไม่ใช่แบบ 14 ตุลา, 6 ตุลา, พฤษภา 35 ที่จำบ้างลืมบ้าง พร้อมๆ กับประชาธิปไตยคลุกคลาน

ที่กวางจูเขาเข้มแข็งจริงจังถึงขั้นขึ้นทะเบียนมรดกความทรงจำโลก เพราะเห็นว่า “ประวัติศาสตร์ที่ไม่ถูกจดจำจะถูกซ้ำรอยเดิม”
เกือบ 30 ปีมานี้ เกาหลีพัฒนาอย่างก้าวกระโดด ไม่ใช่แค่อุตสาหกรรม Korean Wave ที่ครองโลกก็มาจากความเป็นประชาธิปไตย คิม ยังซัม ประกาศสร้างอัตลักษณ์ “เกาหลีใหม่” (ที่ไม่ยึดติดอัตลักษณ์ชาติ) ยกเลิกการเซ็นเซอร์ ปิดกั้น ส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ทางวัฒนธรรม หนัง เพลง ซีรีส์เกาหลี จึงไม่ติดกรอบศีลธรรมจริยธรรมแบบ Asian Value และโดนใจคนรุ่นใหม่
เกือบ 20 ปีมานี้ ผู้ได้รับรางวัลกวางจู มีทั้งซานานา กุสเมา, ออง ซาน ซู จี, อังคณา นีละไพจิตร และนักต่อสู้เผด็จการ เรียกร้องสิทธิมนุษยชน ทั่วทั้งเอเชีย ฉะนั้น จึงไม่ใช่รางวัลโนเนมที่ต้องไปตรวจสอบเบื้องหน้าเบื้องหลัง เรื่องไม่ได้ไปรับรางวัลเขาคงไม่แปลกใจ เพราะคนที่ได้ส่วนใหญ่ก็ไม่ได้ไป เช่น ซู จี ก็ได้รางวัลระหว่างถูกกัก ปีที่แล้ว นพ.เหงียน ตันคี นักเรียกร้องประชาธิปไตยเวียดนามก็อยู่ในคุก มาเรีย ชิน อับดุลลา ประธาน “เบอเซะ 2.0” ก็ถูกรัฐบาลมาเลย์ห้ามออกนอกประเทศ ฉะนั้น กระทรวงต่างประเทศไม่ต้องไปดิ้นรนมาก รู้ว่าชี้แจงไม่ได้ก็เงียบเสียดีกว่า
เอาไว้เจอประธานาธิบดีใหม่ มุน แจอิน ก็ลองถามดู รางวัลกวางจูคืออะไร แต่ย้อนดูประวัติด้วยนะ สมัยเป็นนักศึกษาเขาเคยจัดชุมนุมต่อต้านเผด็จการ จนถูกจับและถูกขับออกจากมหาวิทยาลัย ต่อมาก็เป็นทนายความสิทธิมนุษยชน

โอ๊ว นี่มาแบบเดียวกับพวกไผ่ พวกประชาธิปไตยใหม่ชัดๆ ระวังนะ อย่าไปเผลอพูดคำว่าเครือข่ายเดียวกัน (หน้า 6)

คลิกอ่าน-เนติวิทย์เขย่าโลก :คอลัมน์ ใบตองแห้ง - ข่าวสด