วันที่ 10 กันยายน ที่ผ่านมา เป็นวันป้องกันการฆ่าตัวตายสากล ข้อมูลจากกรมสุขภาพจิต ระบุ 6 เดือนแรกของปี 2563 นี้ มีคนไทยเสียชีวิตจากการฆ่าตัวตาย 2,551 ราย เพิ่มขึ้น 22% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีที่แล้ว บีบีซีไทย ชวนอ่านเรื่องนี้
โควิด-19 : เมื่อคนเลือกฆ่าตัวตายเพราะไร้ทางออกเรื่องปากท้องในภาวะปิดเมือง
หลังขับแท็กซี่เลี้ยงชีพมากว่า 20 ปี นาม เจียมสุภา ชายวัย 58 ปี ขึ้นรถเก๋งสีเขียวเหลืองคู่ใจครั้งสุดท้ายเมื่อไม่นานมานี้
ไม่ใช่ในฐานะคนขับ แต่เป็นอัฐิและภาพนิ่งใส่กรอบที่ญาติประคองไว้ โดยสารกลับไปทำพิธีกรรมที่ราชบุรีบ้านเกิด
ราวตีสองวันที่ 18 เม.ย. เขาผูกคอเสียชีวิตที่บ้าน
ไม่กี่ชั่วโมงก่อนหน้านั้น เขาบ่นกับลูกชายว่าหาเงินไม่ได้ และกลัวจะถูกยึดรถไป
นี่ไม่ใช่ครั้งแรก และน่าเศร้าที่อาจไม่ใช่ครั้งสุดท้าย ที่คนไทยตัดสินใจจบชีวิตตัวเองท่ามกลางวิกฤตไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่
หลังรัฐบาลเริ่มใช้มาตรการล็อกดาวน์ การควบคุมการแพร่ระบาดของโรคที่ดูจะดีขึ้นเป็นลำดับสวนทางกับสภาพชีวิตความเป็นอยู่ของคน โดยเฉพาะผู้มีรายได้น้อย ไม่มีเงินเก็บ และไม่มีช่องทางทำมาหากิน
เวลาผ่านไป เราได้ยินคำพูดประเภท "ไวรัสไม่กลัวหรอก กลัวอดตายมากกว่า" จนชินหู เห็นได้จากภาพผู้คนต่อคิวกันเนืองแน่นเพื่อขอข้าวจากคนที่นำมาบริจาค หรือเรียกร้องเงินช่วยเหลือจากรัฐบาล ไม่คิดเกรงกลัวว่าจะติดเชื้อจากคนรอบข้าง
สำหรับคนที่มีฐานะทางการเงินที่แสนเปราะบาง การเว้นระยะห่างทางสังคม 1-2 เมตร เท่ากับการเว้นระยะห่างจากข้าวหรือเงินประทังชีวิตไปอีกพักหนึ่งเช่นกัน
ก่อนนามตัดสินใจฆ่าตัวตาย เขาค้างผ่อนแท็กซี่มา 2 งวด งวดละ 9,250 บาท เอื้องฟ้า แซ่ลิ้ว หลานสาวของนาม บอกกับบีบีซีไทยว่า หลังล็อกดาวน์ อาหาเงินได้เพียงวันละไม่กี่ร้อย จากที่เคยหาได้วันละพันกว่าบาท เขาต้องหาเงินเลี้ยงทั้งลูกและหลานตัวเองด้วย
ที่มาของภาพ, เอื้องฟ้า แซ่ลิ้ว
ก่อนนามตัดสินใจฆ่าตัวตาย เขาค้างผ่อนแท็กซี่มา 2 งวด
คณะนักวิจัย "โครงการวิจัยคนจนเมืองที่เปลี่ยนไปในสังคมเมืองที่กำลังเปลี่ยนแปลง" รวบรวมกรณีการฆ่าตัวตายจากวิกฤตโควิด-19 ที่ปรากฏในสื่อ ระหว่างวันที่ 1-20 เม.ย. พบว่า มีการฆ่าตัวตายเกิดขึ้นรวมทั้งสิ้น 38 กรณี (ผู้เสียชีวิต 28 ราย อีก 10 คน ยังไม่เสียชีวิต)
ล่าสุด ศูนย์วิจัยและพัฒนากฎหมาย คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เก็บข้อมูลต่อและพบว่า ระหว่างวันที่ 1-30 เม.ย. มีการฆ่าตัวตายเพราะได้รับผลกระทบจากวิกฤตโควิด-19 เกิดขึ้นทั้งหมด 44 กรณี มีผู้เสียชีวิต 31 ราย
สมาคมสะมาริตันส์แห่งประเทศไทย ซึ่งให้บริการเป็นเพื่อนพูดคุยทางโทรศัพท์ โดยมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อป้องกันการฆ่าตัวตาย บอกกับบีบีซีไทยว่า ตั้งแต่วิกฤตในครั้งนี้เริ่มขึ้น มีคนโทรเข้ามาปรับทุกข์มากขึ้นถึง 3 เท่าตัว
"ไม่ผิดจากความคาดหมาย" คือคำตอบจาก นพ.ทวีศิลป์ วิษณุโยธิน จิตแพทย์และโฆษกศูนย์บริหารสถานการณ์โควิด-19 (ศบค.) เมื่อวันที่ 30 เม.ย. เมื่อถามถึงปัญหาการฆ่าตัวตายของประชาชนในช่วงนี้
"คาดไม่ถึงเลย" คือคำตอบจากเอื้องฟ้า เธอบอกว่าอาซึ่งเลี้ยงดูเธอมาตั้งแต่เด็กเป็นคนพูดน้อย ไม่ค่อยชอบระบายเรื่องอะไรกับใคร
เงิน 5,000 บาท
ที่มาของภาพ, ปฏิภัทร จันทร์ทอง/Thai News Pix
นายพงศ์พิชาญ ธนาถิรพงศ์ อายุ 57 ปี ประกอบอาชีพขับรถแท็กซี่ เดินทางมาเรียกร้องสิทธิ์รับเงินเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบจากโควิด-19 จำนวน 5,000 บาท โดยพยายามปีนรั้วกระทรวงการคลัง
ปฏิเสธไม่ได้ว่าเงินเป็นปัจจัยหนึ่งของความเครียดและการฆ่าตัวตาย ก่อนนามเสียชีวิตไม่นาน เขาเดินทางไปกระทรวงการคลังเพื่อร้องเรียนเรื่องเงิน 5,000 บาทที่ยื่นเรื่องไปแต่ยังไม่ได้ และก็ต้องกลับบ้านมือเปล่าอีก ไม่นานมานี้ เราเห็นหญิงวัยกลางคนกินยาเบื่อหนูหน้ากระทรวงการคลังหลังร้องเรียนว่าไม่ได้เงินเยียวยา อีกไม่กี่วัน เราเห็นคนขับแท็กซี่สูงวัยร่ำไห้ ปีนรั้วกระทรวงการคลังตะโกนเรียกร้องเงิน ก่อนจะเป็นลมหมดสติไป
"ห้าพัน ถามว่าพอไหมมันก็ไม่พอแต่มันก็ยังได้ประทังสำหรับคนที่ไม่มีจริง ๆ" เอื้องฟ้าเล่า ตัวเธอเองซึ่งประกอบอาชีพขายของก็ไม่มีรายได้ตั้งแต่กรุงเทพฯ สั่งปิดสถานที่ต่าง ๆ ตั้งแต่ 22 มี.ค. และถึงตอนนี้ก็ยังไม่ได้รับเงินช่วยเหลือเช่นกัน
จากที่รัฐบาลออกพระราชกำหนด (พ.ร.ก.) การเงิน 3 ฉบับ วงเงินรวม 1.9 ล้านล้านบาท เพื่อรับมือกับการระบาดของโรคโควิด-19 เงินเยียวยาที่ให้แก่ผู้ได้รับผลกระทบที่ลงทะเบียนผ่านเว็บไซต์ "เราไม่ทิ้งกัน" ใช้งบจากก้อน 6 แสนล้านบาทที่ตั้งไว้สำหรับรักษาและเยียวยาด้านสุขภาพของประชาชน และเป็นส่วนหนึ่งของวงเงินกู้ที่ ร่าง พ.ร.ก.ให้อำนาจกระทรวงการคลังได้ไม่เกิน 1 ล้านล้านบาท
ที่มาของภาพ, ภานุมาศ สงวนวงษ์/Thai News Pix
ประชาชนเดินทางมายื่นเอกสารร้องเรียนหลังไม่ได้รับสิทธิเงินเยียวยาที่อาคารเอนกประสงค์ กรมประชาสัมพันธ์ เมื่อ 5 พ.ค.
นายธนกร วังบุญคงชนะ เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ระบุผ่านเฟซบุ๊กวันที่ 3 พ.ค. ว่า ได้จ่ายเงินเยียวยาให้กับประชาชนที่ผ่านเกณฑ์แล้วจำนวน 11 ล้านคน และยืนยันว่าอีก 5 ล้านคนที่เข้าข่ายจะได้เงินภายในวันที่ 8 พ.ค.
นามและเอื้องฟ้า ก็เข้าเกณฑ์แรงงาน ลูกจ้าง และอาชีพอิสระ ที่รัฐกำหนดว่าจะได้รับการช่วยเหลือ แต่เธอบอกว่ามันไม่มีความหมายแล้ว
"อาเขาก็เสียชีวิตไปแล้ว ถ้าเรียกร้องก็คงไปเรียกร้องกับยมบาล เพราะมันสายไปแล้ว มันไม่ทันแล้ว"
ไม่ควรมีใครจะต้องตายจากมาตรการของรัฐ
รศ. สมชาย ปรีชาศิลปกุล คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ หนึ่งในคณะนักวิจัยโครงการวิจัยคนจนเมืองที่เปลี่ยนไปในสังคมเมืองที่กำลังเปลี่ยนแปลง บอกว่าข่าวคนฆ่าตัวตายในช่วงนี้สะท้อนว่ารัฐล้มเหลวอย่างมากในการช่วยเหลือประชาชน
การรวบรวมยอดคนฆ่าตัวตายคณะนักวิจัยโครงการวิจัยคนจนเมืองฯ ทำให้เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์มากมาย บางฝ่ายบอกว่าขาดการเปรียบเทียบกับข้อมูลเดือนหรือปีอื่น ๆ ด้านกรมสุขภาพจิตออกมาบอกว่านี่เป็นเพียงมุมมองจากสื่อมวลชน และไม่อาจสรุปการฆ่าตัวตายว่ามาจากปัจจัยใดเพียงอย่างเดียวได้
แถลงการณ์ในเวลาต่อมาของคณะนักวิจัยโครงการวิจัยคนจนเมืองฯ ชี้แจงว่า ไม่ได้เก็บข้อมูลผู้ที่ฆ่าตัวตายด้วยสาเหตุอื่น ๆ และไม่ได้คิดจะเปรียบเทียบศึกษาการฆ่าตัวตายในช่วงเวลาต่าง ๆ การเก็บข้อมูลดังกล่าวมีจุดประสงค์เพื่อบ่งบอกถึง "ฟางเส้นสุดท้ายของผู้คนกำลังกดทับจนไม่สามารถที่จะมองหาทางออกในชีวิตได้"
"ผมคิดว่ามันเป็นยอดภูเขาน้ำแข็ง" รศ. สมชาย บอกกับบีบีซีไทยถึงยอดผู้เสียชีวิตที่ปรากฏตามสื่อ
"ข้างใต้เนี่ยผมว่ามันยังมีอีกเยอะ อย่างที่เชียงใหม่ สองสามวันที่ผ่านมา มีการแจกข้าว คนไปเบียดเสียดแย่งข้าวกันโดยไม่สนใจการเว้นระยะห่าง บางคนอาจจะบอกว่า 38 ราย (กรณีฆ่าตัวตายระหว่างวันที่ 1-20 เม.ย.) มันน้อย อยากจะบอกว่าจริง ๆ ไม่ควรมีใครจะต้องตายจากนโยบายหรือมาตรการของรัฐ"
ที่มาของภาพ, ภานุมาศ สงวนวงษ์/Thai News Pix
ประชาชนยืนต่อแถวรับอาหารจากผู้ใจบุญที่นำมาแจกฟรี ท่ามกลางอากาศที่ร้อนอบอ้าวและแสงแดดในช่วงเที่ยงวัน ที่บริเวณสวนด้านหลังศาลพระแม่ธรณีบีบมวยผม สนามหลวง เมื่อ 26 เม.ย.
รศ. สมชาย บอกว่านโยบายเยียวยาของรัฐนอกจากคับแคบและล่าช้า แล้วยัง "โลเล" เรื่องจำนวนประชาชนที่จะได้รับการช่วยเหลืออีกด้วย
"มันเป็นการคาดคำนวณความเดือดร้อนโดยที่คุณไม่มีฐานข้อมูลอะไรอยู่ในมือเลยเหรอ… บางคนคอมเมนต์ว่ารัฐบาลประสบความสำเร็จในการจัดการโรค ผมเห็นด้วย [แต่]ผมคิดว่ามันต้องเอาคนไปด้วยพร้อมกัน"
จุดประสงค์หนึ่งของคณะนักวิจัยชุดนี้คือต้องการชี้ให้เห็นว่า ยอดคนฆ่าตัวตายที่เครียดจากวิกฤตครั้งนี้ ไม่ได้น้อยไปกว่าผู้เสียชีวิตจากโรคโดยตรงเท่าไรเลย (ถึงวันที่ 6 พ.ค. ยอดผู้เสียชีวิตสะสมอยู่ที่ 55 ราย)
บีบีซีไทยไม่สามารถยืนยันหรือพิสูจน์สาเหตุการเสียชีวิตในกรณีเหล่านี้ได้
แต่นายตระการ เชนศรี นายกสมาคมสะมาริตันส์แห่งประเทศไทย บอกกับบีบีซีไทยว่า สถิติที่สมาคมเก็บรวบรวมระหว่างเดือน เม.ย. ก็ชี้ไปในทิศทางเดียวกัน ร้อยละ 25 ของผู้ที่โทรเข้ามาขอความช่วยเหลือกับสมาคมมีความคิดอยากจะจบชีวิตตัวเอง และร้อยละ 70 มีปัญหาเรื่องเงิน
ที่มาของภาพ, Thai News Pix
นายตระการ บอกว่า ช่วงเดือน เม.ย. มีคนติดต่อสมาคมเฉลี่ยวันละ 75 สาย มากกว่าช่วงปกติถึง 3 เท่า และน่าจะมากกว่านี้อีกแต่สมาคมไม่สามารถเปิดบริการสายด่วนเหมือนเดิมได้เพราะมาตรการรักษาระยะห่างทางสังคม ต้องให้คนฝากเบอร์ไว้แล้วโทรกลับหรือคุยผ่านข้อความทางเฟซบุ๊กแทน
รัฐว่าอย่างไร
บีบีซีไทยพยายามติดต่อ ศ.ดร.นฤมล ภิญโญสินวัฒน์ โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี หลายครั้ง ทั้งทางโทรศัพท์และเพจเฟซบุ๊กทางการ เพื่อขอคำชี้แจงต่อข้อกล่าวหาว่าการดำเนินมาตรการช่วยเหลือของรัฐที่ล้มเหลวเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้คนฆ่าตัวตาย แต่ไม่มีการตอบรับ
วันที่ 4 พ.ค. ศ.ดร.นฤมล รายงานผ่านเฟซบุ๊กว่า สถิติข้อมูลในเดือน เม.ย. ว่า มีคนไทยฆ่าตัวตาย 62 ราย แต่สาเหตุการไม่ได้รับเงินเยียวยา 5,000 บาท และได้รับผลกระทบจากวิกฤตโควิด-19 เป็นสาเหตุลำดับท้าย ๆ หลังจากปัญหาส่วนตัว, หนี้สิน, ตกงาน, ปัญหาสุขภาพ, เป็นโรคซึมเศร้า และปัญหาครอบครัว
ในโพสต์เดียวกัน ศ.ดร.นฤมล ระบุว่า นายจุติ ไกรฤกษ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) สั่งเพิ่มคู่สายและคนรับสายด่วน พม. โทร 1300 เป็น 60 คู่สาย เพื่อรองรับปัญหา
บีบีซีไทยทดสอบโทรไปเบอร์ดังกล่าว แต่ผ่านไปกว่าครึ่งชั่วโมงก็ไม่มีใครรับสาย
ไม่มีเนื้อหานี้
ดูเพิ่มเติมที่ Facebookบีบีซี. บีบีซีไม่มีส่วนรับผิดชอบต่อเนื้อหาของเว็บไซต์ภายนอก. นโยบายของเราเรื่องการเชื่อมต่อไปยังลิงก์ภายนอก.สิ้นสุด Facebook โพสต์, 2
หลังกระแสวิพากษ์วิจารณ์ที่ นพ.ทวีศิลป์ วิษณุโยธิน จิตแพทย์และโฆษก ศบค. ระบุว่า ปัญหาการฆ่าตัวตายในช่วงนี้ "ไม่ผิดจากความคาดหมาย" พร้อมกับระบุว่าจำนวนคนที่ฆ่าตัวตายในวิกฤตโรคระบาดครั้งนี้ยังน้อยกว่าช่วงวิกฤตต้มยำกุ้ง ในเวลาต่อมา นพ.ทวีศิลป์ ออกมาย้ำว่า ในฐานะจิตแพทย์ "เรื่องนี้เป็นเรื่องที่ใหญ่ที่สุดในวิชาชีพของผม" และแสดงความเสียใจกับญาติผู้เสียชีวิตจากการฆ่าตัวตายทุกท่าน
"ในฐานะโฆษก ศบค. (ขอชี้แจงว่า) เรารับฟังทุกเรื่องเพื่อนำไปหาทางช่วยเหลือ ผมจะพยายามทุกวิถีทางให้คนที่มีความทุกข์ในเรื่องนี้ได้เข้าสู่กระบวนการช่วยเหลือเยียวยา" นพ.ทวีศิลป์ กล่าวเมื่อวันที่ 1 พ.ค.
ที่มาของภาพ, Thai News Pix
นพ.ทวีศิลป์ วิษณุโยธิน จิตแพทย์และโฆษก ศบค. ระบุว่า ปัญหาการฆ่าตัวตายในช่วงนี้ "ไม่ผิดจากความคาดหมาย" พร้อมกับระบุว่าจำนวนคนที่ฆ่าตัวตายในวิกฤตโรคระบาดครั้งนี้ยังน้อยกว่าช่วงวิกฤตต้มยำกุ้ง
บีบีซีไทยทดสอบโทรไปเบอร์ 1323 สายด่วนกรมสุขภาพจิต 3 ครั้ง โดยได้รับแจ้งให้ปรึกษาทางเฟซบุ๊กแทนเพราะมีผู้ขอรับบริการรอสายจำนวนมาก
บีบีซีไทยลองส่งข้อความไปทางเพจเฟซบุ๊กของสายด่วนปรึกษาปัญหาสุขภาพจิต แต่ผ่านไปเกือบ 24 ชั่วโมงกว่าจะมาคนตอบข้อความ
ล่าสุด วันที่ 6 พ.ค. กรมสุขภาพจิตได้เปิดตัวช่องทางไลน์อย่างเป็นทางการที่ชื่อ "คุยกัน" (KhuiKun) โดยระบุว่าประชาชนสามารถปรับทุกข์เรื่องผลกระทบทางจิตใจที่เกิดจากโควิด-19 หรือปัญหาสุขภาพจิตทั่วไป สามารถส่งข้อความคุยกับผู้เชี่ยวชาญ หรือไม่ก็ฝากเบอร์ให้โทรกลับได้
คนจนเมือง
เมื่อจัดการเรื่องงานศพของอาเสร็จแล้ว ทุกวันนี้ เอื้องฟ้าได้แต่อยู่บ้านเฉย ๆ เพราะห้างสรรพสินค้าที่เธอทำงานเป็นพนักงานขายของยังปิดกิจการอยู่ พร้อมกับภาระค่าไฟที่แพงขึ้นทุกเดือน
"เครียดมาก ไม่รู้ว่าจะสั่งหยุดยาวไปถึงเมื่อไหร่" เอื้องฟ้ากล่าว "ก็อยากให้รัฐบาลลงมาดูแลประชาชนให้ทั่วถึงมากกว่านี้อะค่ะ ไม่อยากให้ประชาชนที่เขาไม่ได้รับการดูแลจากรัฐบาลมาเครียด แล้วก็ต้องมาเกิดเหตุการณ์เหมือนอา"
ภาวะเศรษฐกิจที่ย่ำแย่และการฆ่าตัวตายของคนทำให้นึกถึงวิกฤตต้มยำกุ้งเมื่อ 20 ปีที่แล้วอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
รศ.ดร.อภิชาต สถิตนิรามัย จากคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ บอกกับบีบีซีไทยว่า ถ้าการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ยังยืดเยื้อ เศรษฐกิจ "มีแนวโน้มว่าจะรุนแรงกว่าต้มยำกุ้งด้วยซ้ำไป"
ที่มาของภาพ, Thai News Pix
จากปี 2559 ถึง 2561 อัตราความยากจนเพิ่มจาก 7.21 เปอร์เซ็นต์ เป็น 9.85 เปอร์เซ็นต์ หรือจาก 4.85 ล้านคน เป็นกว่า 6.7 ล้านคน
เมื่อครั้งวิกฤตเศรษฐกิจในปี 2540 มีหลายประเทศในเอเชียที่ติด "โรคต้มยำกุ้ง" จากไทย ต้องลดค่าเงิน มีหนี้ต่างประเทศในรูปดอลลาร์สหรัฐฯ พุ่ง ในส่วนของไทย รศ.ดร.อภิชาตเห็นว่า หลังลดค่าเงินบาท การส่งออกฟื้นตัวได้อย่างรวดเร็ว (เนื่องจากราคาสินค้าไทยในรูปดอลลาร์สหรัฐฯ ถูกลง ขายของได้มากขึ้น) ใช้เวลาฟื้นตัวจากจุดต่ำสุดเพียง 2-3 ปีเท่านั้น แต่ครั้งนี้ทั่วโลกได้รับผลกระทบกันถ้วนหน้าจนนักเศรษฐศาสตร์กำลังคิดว่าจะรุนแรงขนาดภาวะเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่ หรือ Great Depression ที่ทำให้เกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 และการปฏิวัติปี 2475 ในไทยหรือไม่
ธนาคารโลกระบุว่า จากปี 2559 ถึง 2561 อัตราความยากจนเพิ่มจาก 7.21 เปอร์เซ็นต์ เป็น 9.85 เปอร์เซ็นต์ หรือจาก 4.85 ล้านคน เป็นกว่า 6.7 ล้านคน รศ.ดร.อภิชาต บอกว่าเป็นเรื่องน่ากังวลว่าวิกฤตครั้งนี้จะทำให้มีคนจนเพิ่มขึ้นอีกเท่าไร
ข่าวคนจนฆ่าตัวตาย หรือภาพคนต่อคิวขอบริจาคข้าวและเงินช่วยเหลือที่มีให้เห็นอยู่ทุกเมื่อเชื่อวันในขณะนี้ตรงกับที่ รศ.ดร.อภิชาตบอกว่า ชนชั้นล่างเป็นกลุ่มคนที่น่าห่วงที่สุด
เมื่อเทียบกับวิกฤตต้มยำกุ้ง รศ.ดร.อภิชาตบอกว่า "คนรวย ชนชั้นกลางโดนก่อน สถาบันการเงิน พนักงานแบงก์ อสังหาริมทรัพย์เละหมด" เมื่อต้องเริ่มปิดกิจการต่าง ๆ คนรายได้น้อยอย่างคนงานก่อสร้างหรือพนักงานในโรงงาน ค่อยโดนผลกระทบตามมา
ที่มาของภาพ, Thai News Pix
ในช่วงที่เกิดวิกฤตเศรษฐกิจปี 2540 การทำการเกษตรเพื่อส่งออกยังไปได้ดี แต่คราวนี้ภาคเกษตรไทยแย่มาหลายปีแล้ว และเมื่อมาตรการล็อกดาวน์เริ่มต้นขึ้นในกรุงเทพฯ "คนจนเมืองจำนวนมากถูกตัดขาดจากรากในชนบท กลับไปพึ่งชนบทไม่ได้ ไม่มีญาติ ไม่มีที่ดินในชนบทเหลืออยู่แล้ว"
อาจารย์เศรษฐศาสตร์ผู้นี้บอกอีกว่า การขาดรายได้ของคนจนเมืองยังส่งผลกระทบต่อ "ครอบครัวแหว่ง" หรือสมาชิกในบ้านที่เป็นคนแก่และเด็กของพวกเขาที่รอการช่วยเหลืออยู่อีกทอดหนึ่งด้วย
เขาบอกว่า มาตรการช่วยเหลือให้เงิน 5,000 บาท ที่รัฐทำอยู่ไม่เพียงพอ เพราะวิธีการแจกเงินไม่ครอบคลุม และท้ายที่สุดแล้ว คนที่จนที่สุดกลับไม่ได้อะไร
เขาเป็นหนึ่งในอาจารย์เศรษฐศาสตร์ 18 คนที่ออกแถลงการณ์เสนอให้รัฐให้ช่วยเหลือเป็นจำนวน 3,000 บาทแทนโดยให้กับประชากรทุกคนที่มีอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป ยกเว้นบุคลากรของภาครัฐ-รัฐวิสาหกิจและผู้ที่อยู่ในระบบประกันสังคมตามมาตรา 33 อยู่แล้ว โดยดำเนินการเป็นเวลา 3 เดือนโดยจะใช้งบราว 3.3 แสนล้านบาท โดยคาดว่าช่วยเหลือประชาชนได้มากกว่า 30 ล้านราย
ที่มาของภาพ, กฤษณ์ พรหมสาขา ณ สกลนคร/Thai New sPix
"วิกฤตครั้งนี้มันเปลือยกาย เปลือยโครงสร้างที่มันอยุติธรรมทางเศรษฐกิจให้เห็นอย่างล่อนจ้อน"
รศ.ดร.อภิชาต บอกว่า มาตรการช่วยเหลือที่ล้มเหลวของรัฐบาล "มีส่วนแน่นอน" ที่ทำให้คนฆ่าตัว แต่ "กี่เปอร์เซ็นต์ไม่รู้"
ย้อนไปเมื่อเมื่อวิกฤตปี 2540 เขาบอกว่าการที่รัฐช่วยเหลือไม่เพียงพอก็มีส่วนที่ทำให้คนฆ่าตัวตาย
โดยภาพรวม อาจารย์เศรษฐศาสตร์ผู้นี้บอกว่า นี่เป็นปัญหาเชิงโครงสร้างของไทยที่ระบบประกันสังคมของไทย หรือสิ่งที่เรียกกันว่า "social safety net" อ่อนแอมาก
ข้อมูลจากธนาคารโลกระบุว่า ในปี 2015 ไทยใช้เงินคิดเป็นเพียงร้อยละ 3.7 ของตัวเลขผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศหรือจีดีพี สำหรับระบบคุ้มครองทางสังคม ขณะที่ตัวเลขของจีนและเวียดนามอยู่ที่ร้อยละ 6.3 ส่วนเกาหลีใต้อยู่ที่ร้อยละ 10.1
รศ.ดร.อภิชาต ปิดท้ายว่า "วิกฤตครั้งนี้มันเปลือยกาย เปลือยโครงสร้างที่มันอยุติธรรมทางเศรษฐกิจให้เห็นอย่างล่อนจ้อน"
Inga kommentarer:
Skicka en kommentar