måndag 4 april 2016

Chaturon Chaisang.....‘ขัน’ กับ ‘โอ่ง’. ....‘ทำไมแจกขัน ไม่แจกโอ่ง’



Chaturon Chaisang.....‘


‘ขัน’ กับ ‘โอ่ง’
ขันใช้ประโยชน์ได้หลายอย่าง ใช้ตักน้ำกินก็ได้ อาบก็ได้ รดน้ำต้นไม้ก็ได้
เวลาใช้ขัน มักไม่ใช้กับคำว่าดื่ม แต่ใช้กับคำว่ากิน เช่น กินน้ำสักขันนึง ในเพลงลูกทุ่งร้องว่า "ขอน้ำกินขัน เถิดนะหน้ามน" (เพลงตชด.ขอร้อง - เพชร โพธาราม) ไม่ร้องว่า "ขอน้ำดื่มขัน"
...
ขันกับน้ำมีความหมายดีๆอยู่ในเพลงไพเราะยุคก่อน เช่น “…เพียงขันหนึ่งน้ำจากมือสาว ต่อชีวิตให้ยาว เพราะสาวเจ้ากรองจากใจ” (เพลงสาวนครชัยศรี)
ขันใช้ใส่ข้าวก็ได้ แต่ใช้เวลาตักบาตร ในเพลงร้องว่า "ใส่บาตรร่วมขัน" มาจาก "ทำบุญร่วมชาติ ตักบาตรร่วมขัน" (เพลงทำบุญร่วมชาติ – ชาย เมืองสิงห์) หรือ "น้องถือทัพพี พี่จะถือขันให้" (วันพระอย่าเว้น – สุรพล สมบัติเจริญ)
ก่อนมีประปาคนไทยส่วนใหญ่ก็ใช้ขันอาบน้ำ ใช้น้ำน้อยกว่าอาบกับฝักบัวเยอะเลย
เวลาถนนหน้าบ้านเป็นฝุ่น ก็มักใช้ขันตักน้ำไปสาดเพื่อให้ฝุ่นน้อยลง เดี๋ยวนี้ก็ยังใช้กันอยู่ไม่น้อย เป็นเหตุให้เรายังไม่มีรถไฟความเร็วสูงเสียที
ช่วงเทศกาลสงกรานต์จะสรงน้ำพระ รดน้ำดำหัว หรือสาดน้ำก็ใช้ขันทั้งนั้น ยิ่งปีนี้ ถ้าใช้ขันอาบน้ำเสียด้วยก็จะช่วยประหยัดน้ำ
‘โอ่ง’หรือ‘ตุ่ม’ใช้ใส่น้ำ เก็บน้ำ ใช้ดองอะไรเยอะๆก็ได้ ไม่แน่ใจว่าโอ่งมาจากภาษาอะไร มีเวลาจะไปค้นคว้าแล้วมาบอกเล่าอีกที
หน้าแล้งถ้ามีโอ่งใส่น้ำเก็บไว้ก็ดี แต่ช่วงสงกรานต์ปีนี้ถ้าใครจะแจกโอ่ง ต้องระวังคนเอาโอ่งไปใส่น้ำสาดกันจะยิ่งเปลืองน้ำ ต้องคอยเตือนกันด้วย
พูดถึง ‘โอ่ง’หรือ‘ตุ่ม’ ต้องระวังใครจะเอาอะไรไปซุกไว้ข้างใต้ เพราะเคยมี "รัฐธรรมนูญฉบับใต้ตุ่ม" ที่ซุกไว้สำหรับใช้เวลาต้องการ
กลับมาที่คำว่า ‘ขันกับน้ำ’ อีกความหมายหนึ่ง เวลาคนจะตัดขาดกันถึงขนาดว่าชาติหน้าก็ขออย่าได้พบกันอีกเลยเขาเรียกว่า ‘กรวดน้ำคว่ำขัน’ กรวดน้ำนะครับ ไม่ใช่ตรวจน้ำหรือตรวดน้ำ มีเพลงชื่อว่า"กรวดน้ำคว่ำขัน"อยู่หลายเพลง
เพราะฉะนั้นใครใช้ขันน้ำช่วงสงกรานต์แล้วอย่าเพิ่งทิ้งนะครับ นอกจากไว้ใช้ประโยชน์สารพัดแล้ว แถวๆต้นเดือนสิงหาคม ยังใช้ประโยชน์ได้อีกอย่างคือเอาไว้ ‘คว่ำ’ ครับ
คำว่า ‘ขัน’ ยังมีความหมายอีกอย่างหนึ่ง คือ พอ ‘ขัน’ กลายเป็นภัยต่อความมั่นคงขึ้นมาและยิ่งถามว่า ‘ทำไมแจกขัน ไม่แจกโอ่ง’ ก็เลยกลายเป็นเรื่อง ‘ขำขัน’ ไปครับ
00000000000000
........................
'...เรื่องนี้แสดงให้เห็นความละโมบของผู้มีอำนาจมากเกินไป ทำให้ประเทศถอยหลังมากเกินไป'
จาตุรนต์ ฉายแสง
2 เมษายน 2559

'จาตุรนต์' ร่ายยาว อัดแม่น้ำ 5 สาย แบ่งบทเล่น หลังสปท.โจ่งแจ้ง ชงคำถามพ่วงนายกฯคนนอก เตือน ระวังเป็นดาบสองคม ทำคนส่วนใหญ่รับไม่ได้ ชี้ คุมนักการเมืองเห็นต่างส่งลงชายแดนใต้ ขัดหลัก…


Inga kommentarer:

Skicka en kommentar